Văn miếu Xích Đằng, hay còn được biết đến với tên gọi Văn miếu Hưng Yên, là một di tích quan trọng nằm trong khuôn khổ của Quần thể di tích Phố Hiến. Nơi này được tôn vinh như một biểu tượng văn hóa và văn hiến Hưng Yên, thể hiện sự ca ngợi cho sự hiền tài và triết lý bất diệt của dân tộc, như một nguồn năng lượng tinh thần của đất nước.
Văn miếu Xích Đằng ở đâu? Cách di chuyển đến Văn miếu Xích Đằng
Văn miếu Xích Đằng, xây dựng từ thế kỷ XVII, là biểu tượng tôn vinh học vấn của Phố Hiến, vẫn giữ được vẻ cổ kính sau hơn 4 thế kỷ.
Văn miếu Xích Đằng nằm ở đâu?
Vị trí của Văn miếu Xích Đằng nằm tại thôn Xích Đằng, phường Lam Sơn, thành phố Hưng Yên, và đó là một điểm quan trọng trong Quần thể di tích Phố Hiến. Xây dựng từ cuối thời Lê, vào thế kỷ 17 (khoảng năm 1701), và trải qua một đợt trùng tu lớn vào năm 1839 (năm thứ 20 của triều Minh Mạng), Văn miếu Xích Đằng hiện vẫn giữ nguyên được kiến trúc cổ xưa.
Cách di chuyển đến Văn miếu Xích Đằng
Dù nằm trong khu dân cư, Văn miếu Xích Đằng có thể được quan sát từ cây gạo truyền thống, đã tồn tại hàng trăm năm, trồng trước cổng trên cầu Yên Lệnh thuộc quốc lộ 38, kết nối Hà Nam và Hưng Yên. Trên đường dẫn vào văn miếu, có hai tượng nghê đá lớn được tạc từ thế kỷ 18. Du khách muốn tham quan Văn miếu Xích Đằng từ Hà Nội có thể lựa chọn ba cách di chuyển khác nhau, mặc dù khoảng cách giữa các cách này đều là 60km.
Cách 1: Đi theo đường cao tốc 01 từ Hà Nội, sau đó rẽ vào quốc lộ 38, vượt qua Sông Châu Giang, tiếp tục trên quốc lộ 38B, qua Cầu Yên Lệch, đi qua vòng xuyến, tiếp tục trên đường Nguyễn Trường Tộ hoặc quốc lộ 38B, và cuối cùng theo đường Mai Hắc Đế, men theo đường đê để đến đích.
Cách 2: Đi qua cầu Thanh Trì từ Hà Nội, rẽ vào quốc lộ 5B, đi qua vòng xuyến, nút giao Yên Mỹ, rẽ phải vào nút rẽ đầu tiên, tiếp tục trên quốc lộ 39A, đường Trần Hưng Đạo, và men theo đường đê để đến đích.
Cách 3: Đi theo tỉnh lộ 379 từ Hà Nội, sau đó tiếp tục trên quốc lộ 39A và men theo đường đê để đến đích.
Du lịch Văn miếu Xích Đằng thời điểm nào?
Văn miếu xưa đã từng tổ chức hai mùa lễ hội quan trọng, được gọi là trọng hội, diễn ra vào ngày 10/2 và 10/8 hàng năm. Trong những ngày này, các nhà nho và quan đầu tỉnh phải tới Văn miếu để tham gia các nghi lễ, thể hiện lòng tôn trọng đối với tri thức và giáo dục. Đây cũng là cơ hội để truyền dạy cho con cháu về ý nghĩa của việc tôn sư trọng đạo và khát vọng thúc đẩy sự tiến bộ trong giáo dục.
Ngày nay, vào mỗi dịp mùng 4-5 Tết, Văn miếu tổ chức một lễ hội đặc biệt, kết hợp nhiều hoạt động như viết chữ đầu xuân, tế lễ, dâng hương, triển lãm thư pháp và trình diễn ca trù. Nhằm tái hiện các lễ hội truyền thống đã từng tồn tại. Đồng thời, trong thời gian diễn ra kỳ thi, thanh thiếu niên và học sinh thường đến văn miếu để tìm hiểu về truyền thống hiếu học của tổ tiên và cầu nguyện cho sự phát triển trong học hành. Du khách cũng có thể lựa chọn thời điểm này để đến tham quan Văn miếu Xích Đằng.
Văn miếu Xích Đằng Hưng Yên có gì đặc biệt?
Khuôn viên
Với diện tích rộng 6.000 m2, khuôn viên của Văn miếu bao gồm nhiều công trình kiến trúc độc đáo như tam quan, lầu chuông, lầu khánh, hai dải vũ, khu chính và khu tháp thờ. Tam quan của Văn miếu được xây dựng theo kiến trúc “chồng diêm hai tầng tám mái”, mang đậm nét độc đáo và vẫn giữ nguyên từ khi xây dựng, trở thành biểu tượng đặc trưng của tỉnh Hưng Yên.
Lầu chuông và lầu khánh
Hai bên sân của Văn miếu là lầu chuông và lầu khánh. Lầu chuông được treo một quả chuông đồng đúc từ năm 1804, còn lầu khánh có một chiếc khánh đá, được xây dựng vào năm 1803. Tiếp theo là hai dải vũ, xây dựng theo kiến trúc 5 gian, trước kia được sử dụng để đón tiếp cỗ kiệu và chuẩn bị trang phục trước khi tham dự lễ Khổng Tử. Ngày nay, khu vực này trưng bày các hình ảnh về giáo dục và du lịch của tỉnh.
Tòa chính
Tòa chính của Văn miếu được xây dựng theo kiểu chữ Tam, gồm ba tòa tiền tế, trung từ và hậu cung. Bên trong tòa chính là nơi thờ Khổng Tử, nhà giáo Chu Văn An, các vị thánh hiền nho và còn có 9 tấm bia ghi danh các học sĩ đỗ đạt cao.
Bia đá
Các tấm bia đá hai bên tòa chính được coi là những hiện vật quý giá nhất mà Văn miếu Xích Đằng đang giữ lại. Hơn 200 học sĩ được vinh danh trên những tấm bia đá này. Có những người có học vị cao nhất như trạng nguyên Tống Trân (thôn An Cầu, huyện Phù Cừ) thuộc triều Trần hay Nguyễn Kỳ (huyện Đông An) thuộc triều Mạc. Ngoài ra, còn có người có chức vụ cao nhất là Lê Như Hổ, quận công thuộc triều Mạc.
Ăn gì khi đến thăm Văn miếu Xích Đằng Hưng Yên?
Chè sen long nhãn
Chè sen long nhãn, một món ăn đặc trưng của vùng đất Phố Hiến, được tạo thành từ những nguyên liệu độc đáo như hạt sen, long nhãn và bột sắn tự nhiên, mang đến hương vị đầy quyến rũ và mê hoặc. Để tạo ra món ăn này, người chế biến phải có sự tinh tế và khéo léo, từ việc lựa chọn nguyên liệu cho đến quá trình chế biến và trình bày.
Mặc dù không có màu sắc nổi bật và không được trang trí phức tạp, chè sen long nhãn vẫn thu hút bởi hương vị tự nhiên của nó. Long nhãn mọng nước ôm lấy hạt sen trắng tinh khiết, và xung quanh là nước bột sắn trong veo, phát ra mùi thơm nhẹ nhàng của hoa bưởi và hoa nhài, tạo nên sự tinh khiết cho món ăn. Vị ngọt mát từ nước chè, vị giòn của cùi nhãn và vị bùi bùi của hạt sen chín mềm hoà quyện tạo nên hương vị độc đáo. Chè sen long nhãn Phố Hiến không chỉ là một món ăn giải nhiệt, mà còn mang lại lợi ích dinh dưỡng và tác dụng bổ trợ tinh thần, giúp thư giãn và an thần.
Bún thang
Bún thang, một món ăn độc đáo của ẩm thực Phố Hiến, Hưng Yên, mang trong mình sự đặc biệt khác biệt so với bún thang ở các vùng khác, nhờ vào sự công phu của quá trình chế biến. Để tạo ra một bát bún thang thơm ngon, cần phải sử dụng hàng chục loại nguyên liệu, đặc biệt là thịt lươn. Chỉ khi biết khéo léo, món ăn mới thể hiện được hương thơm tự nhiên và giữ được hương vị ngọt ngào, thơm lừng.
Ngoài ra, bún thang còn đòi hỏi sự kết hợp hài hòa của nhiều nguyên liệu đồng quê, tạo nên bát bún thang hấp dẫn với sự đa dạng màu sắc và hương vị đậm đà, làm say đắm thực khách. Mỗi lần thưởng thức bát bún thang, người ta cảm nhận được sự tinh tế trong từng hạt cháo, từng miếng lươn, và sự hoà quyện của các thành phần khác nhau, tạo nên một trải nghiệm ẩm thực đặc biệt.
Bánh dày làng Gàu
Bánh dày làng Gàu, một sản phẩm thơm ngon nổi tiếng được chế biến tinh tế bởi người dân làng Gàu, Văn Giang, Hưng Yên, đóng góp vào sự đa dạng của ẩm thực truyền thống Hưng Yên. Vào mỗi dịp Tết hay khi xuân về, không thể thiếu bánh dày trong các mâm cỗ, như một cách để tri ân công ơn của tổ tiên và thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với thế hệ trước. Bánh dày làng Gàu không chỉ thơm ngon, mà còn mang trong mình ý nghĩa văn hóa sâu sắc và giữ gìn những giá trị truyền thống của đất nước.
Canh cá rô
Bên cạnh bún thang lươn nổi tiếng, Phố Hiến, Hưng Yên còn sở hữu món canh cá rô đồng, một hương vị đậm đà khó quên, mang trong đó chất hương đồng gió nội. Chỉ cần đi dọc tuyến đường từ Kim Động về thành phố Hưng Yên, bạn sẽ dễ dàng nhìn thấy hàng loạt quán canh cá rô đồng, mỗi sáng đều thu hút khách đến ra vào.
Bên cạnh đó, Phố Hiến, Hưng Yên còn có nhiều món ăn dân dã, đồng quê đặc sắc khác như bánh đúc gói lá chuối, xôi vò, cốm đùm lá sen, bún ốc… Các món này mang trong mình hương vị tự nhiên, chất phác và làm say lòng du khách khi thưởng thức.
Lời kết
Văn miếu Xích Đằng từ lâu đã trở thành một biểu tượng và niềm tự hào của người dân Hưng Yên. Vì thế, khi đến thăm các địa danh tại đây, bạn đừng quên ghé qua văn miếu để thăm quan, tìm hiểu thêm lịch sử của nơi đây.
